Share
BECE GHANAIAN LANGUAGE AND CULTURE (GA) 2022

SponsoredAdvertise

Save/Print Questions

OBJECTIVE TEST

1.

Gbi gbɛi ni akehaa biyoo ni afɔ lɛ Hɔgbaa yɛ Gamɛi asateŋ ji .......

A.

Afua

B.

Akoshia

C.

Abla

D.

Ajoa

2.

Yɛ fɔmɔnaatoo naa lɛ, kromɔ binuu lɛ atsɛɔ lɛ …….

A.

Atɛ

B.

Tɛte

C.

Kwei

D.

ŋmai

3.

Gamɛi yɛ gbɛi kui srɔtoi ....... ni anyɛɔ akɔlɔi gbɛii ni awoɔ lɛ kɛjɛɔ mli

A.

ekpaa

B.

enumɔ

C.

ejwɛ

D.

kpaanyɔ

4.

Shwane ŋamɔ minaako shishi ji .......

A.

mina bo etsɛ

B.

mina ko bo da

C.

mina bo ekoŋŋ

D.

mana bo wɔ

5.

Yɛ Gamɛi asateŋ lɛ, aŋaaa mɔ kɛji aaaya .......

A.

nitsumɔ

B.

niiasɛɛ

C.

sɔlemɔ

D.

juuhe

6.

Kɛji mɔ ko miitsu nii lɛ, ahaa lɛ

A.

sɛɛ fɛɛ.

B.

ojekoo.

C.

aekoo.

D.

kpoo.

7.

Kɛji okwaafonyo kpa abele lɛ akɛtoɔ ....... mli

A.

shwapo

B.

tsu

C.

adeka

D.

aboŋo

8.

Afɔɔ mɔ awoɔ nitsumɔi nɛɛ fɛɛ mli bɛja .......

A.

gbɔbimɔ

B.

polisiyeli

C.

tɛŋdaakpamɔ

D.

wuoyaa

9.

Tɛŋdaa lɛ tsɔɔ ....... mli kɛ boteɔ sasɛŋ mli

A.

ododobeŋ

B.

kpaa

C.

bu

D.

gbɛ

10.

Namɔ woɔ abifao gbɛi?

A.

Enyɛ

B.

Etsɛ

C.

Enyɛminuu

D.

Enyɛmiyoo

11.

Mɛɛbe mli ajieɔ abifao kpo yɛ Gamɛi asateŋ?

A.

Maŋkɛ

B.

Leebi

C.

Shwane

D.

Nyɔŋteŋ

12.

Mɛni hewɔ Gamɛi woɔ bii amɛfɔɔ lɛ gbɛi?

A.

Koni amɛkalaaje.

B.

Koni ale amɛyibɔ.

C.

Koni atsa blema kpaa lɛ nɔ.

D.

Koni ale tso ni wo amɛ.

13.

Mɛɛ tsakemɔ anaa yɛ Afuabe mli?

A.

Hulɔ tsoɔ gbaŋgbaŋ.

B.

Jeŋ feɔ fuu.

C.

Kɔyɔɔ tswaa waa.

D.

Nugbɔ shwaa herebii.

14.

Miji Ga nyɔji lɛ mli Kai loo Mansa.

A.

Abɛibe

B.

Otsokrikri

C.

Alemle

D.

Otukwajaŋ

15.

Mi pɛ ji nyɔŋ ni hiɛ kooloo gbɛi.

A.

Otsokrikri

B.

Abɛibe

C.

Agbɛinaa

D.

Otukwajaŋ

16.

Nu nɛɔ yɛ mimli shi akɛ ŋulami gbɛi wo mi.

A.

Agbiɛnaa

B.

Otukwajaŋ

C.

Manyawale

D.

Maawɛɛ

17.

Kɛ okɛ mo ko jɛ tsɛ kɛ nyɛ lɛ, omɛni ni?

A.

Tsɛbi

B.

Nyɛmi

C.

Suɔlɔ

D.

Nyɛbi

18.

Kɛ atsɛɔ mɔ ko Kwashi lɛ, belɛ afɔ lɛ ......

A.

Soo

B.

Sohaa

C.

Hɔɔ

D.

Hugbaa

19.

Yoo ni esɛɛbii enyɔ ji onyɛ lɛ, omɛni ni?

A.

Onaa

B.

Onyɛkwɛ

C.

Onyɛnukpa

D.

Onyɛfio

20.

Ataa Sai bii lɛ amɛ mɛni ji Ataa Sai nyɛmiyoo nukpa Bɔle?

A.

Naa

B.

Nyɛnukpa

C.

Nyɛkwɛ

D.

Nyɛ

21.

Tsutsu lɛ namɛi yeɔ saji?

A.

Maŋtsɛmɛi

B.

Lɔyafoi

C.

Tsofatsɛmɛi

D.

Yeimeji

22.

Atsɛɔ mɛi ni ekpe kɛ miiye sane yɛ maŋtsɛ koishi akɛ .......

A.

ajinafoi

B.

kojolɔi

C.

bɛgwafoi

D.

asrafoi

23.

Atsɛɔ mɔ ko ni tsɔɔ bɔ ni nɔ ko tee nɔ yɛ saneyeli mli akɛ

A.

ajinafonyo.

B.

sabefeelɔ.

C.

naawielɔ.

D.

odasefonyo.

24.

Tsɔɔmɔ nɔ hewɔ ni afaaa mɔ ko yi nɔ daa, asaŋ ajieee lɛ shi enyɛɔ etsuɔ shikwɛɛ nitsumɔ .......

A.

afɔ lɛ awo nitsumɔ lɛ mli

B.

anaaa nitsumɔ lɛ he sɛɛ

C.

abilaa kpitioo kpitioo yɛ nitsumɔ lɛ mli

D.

asumɔɔɔ nakai nitsumɔ lɛ

25.

Afeɔ enɛmɛi fɛɛ kɛtsɔɔ hiɛ dani awoɔ yoo yi nyɔmɔ bɛja .......

A.

agboshimɔ

B.

kpeemɔ

C.

kplɛmɔ

D.

shidaa

26.

Namɔ ji boi ekpaa yoo? Yoo ni .......

A.

keɔ mɔ ni ekpaa ekpaa

B.

hɔɔ mama boi

C.

gbala eye emu

D.

buɔ mamai srɔtoi srɔtoi

27.

Kɛji nuu ko jus hi ekɛ mɔ ko ŋa na nɔkofeemɔ ni amɔ lɛ lɛ, aheɔ nook yɛ edɛŋ dani aheɔ ayifale hu. Mɛni ni?

A.

Bɛlɛ

B.

Duŋsa

C.

Mama

D.

Samfee

28.

Shwɛmɔ lalai haa .......

A.

mɔ mli fuɔ

B.

etɔɔɔ mɔ

C.

shwɛmɔ ŋɔɔ

D.

shwɛmɔ jieɔ mɔ tsine

29.

Mɛɛbe mli alaa lala nɛɛ? Taa tsa tee yeyeeye.

A.

Kɛji aaju he.

B.

Kɛji aatu ampe.

C.

Kɛji aaho.

D.

Kɛji awɔle abifao.

30.

Yɛ ŋkpaiyeli mli lɛ, anyɛɔ adamɔɔ shi, asɔɔ shi, akulaa shi loo .......

A.

eteɔ shi

B.

ataa shi

C.

atumɔɔ shi

D.

kaa shi

31.

Namɛi yeɔ Hogbetsotso afi lɛ?

A.

Shiŋkpabii

B.

Aŋulamɛi

C.

Guabii

D.

Adamɛi

32.

Ayoɔ Adamɛi kɛ ....... afiyeli lɛ.

A.

Hɔmɔwɔ

B.

Ŋmaayemi

C.

Kundum

D.

Asafotufiami

33.

Dagombabii kɛ ....... afiyeli lɛ shwɛɛɛ kwraa.

A.

Damba

B.

Hogbetsotso

C.

Kundum

D.

Odwira

34.

Yɛ Gamɛi akusum naa lɛ, mɔ ni toɔ maŋtsɛ ni ekpaa maŋtsɛ ji .......

A.

shikitele

B.

akwaashɔŋtsɛ

C.

maŋkralo

D.

jaasetsɛ

35.

Kɛji asaa maŋtsɛ ni eta jaraŋ lɛ, nibii ni anaa yɛ ehe lɛ, ekome ji .......

A.

hiŋmɛiglase

B.

samfee

C.

akekre

D.

kla

36.

Blema lɛ, mɛi ni juɔ maŋtsɛ he ehaa lɛ ji .......

A.

hii onukpai

B.

eŋa

C.

yeimeji

D.

enanemɛi

37.

Blema lɛ, aheɔ ayeɔ akɛ, kɛji gbekɛ ko yakwɛ gbonyo lɛ .......

A.

ebaana sisa

B.

ehe baaye

C.

ehiɛ baatsɔ afa

D.

elaŋmɔ baakpɔtɔ

38.

Faa ni abuuu lɛ lɛ, no .......

A.

joɔ

B.

ŋɔɔ

C.

shaa mɔ

D.

shaa bo

39.

Kɛji okɛɛ okome obaaye lɛ .......

A.

aŋmɛɔ he ahaa bo

B.

eshɛɔ bo musu moŋ

C.

kwɛmɔ kɛkɛ akwɛɔ bo

D.

oyeɔ ni odɔɔ fu

40.

Wuɔ kɛ tumo bɛ shidaa lɛ ....... ni.

A.

nitsumɔ ŋamɔ

B.

shidaa ŋamɔ nɔheremɔ

C.

daa ŋamɔ

D.

fɔmɔ ŋamɔ

THEORY QUESTIONS

1.

Ha saji ni akɛshwie ohiɛ nɛɛ ateŋ ekome pɛ hetoo. Ohetoo lɛ falɛ ashɛ wiemɔkulibii 150.

a)

Ŋmaa miishɛɛ adesa ko ni okane loo onu ni ata.

b)

Gbaa sukuu ni oyaa amrɔ nɛɛ he sane otsɔɔ onaanyo ko ni yɔɔ maŋ kroko nɔ.

c)

Namɔ he yɔɔ sɛɛnamɔ ha bo, tsɔɔlɔ loo datrɛfonyo?

d)

Ŋmaa wolo oyaha onaanyo ko ni yɔɔ maŋsɛɛ ni otsɔɔ lɛ nitsumɔ ni obaasumɔ ni otsu wɔsɛɛ kɛ nɔ hewɔ.

Show Solution
2.

Kanemɔ sane ni baa nɛɛ, ni oha sanebimɔi ni nyiɛ sɛɛ lɛ fɛɛ hetoo.

Gbi ko lɛ, Kpɛŋkpɛlɛ kɛ Akpokplonto gba kadaa yɛ amɛteŋ mɔ ni he yɔɔ oya he. Amɛkpɛlɛ nɔ akɛ amɛbaada foi yɛ he ko kɛtao tsitsitsɛ. Aje foidamɔ lɛ shishi nɔŋŋ ni Kpɛŋkpɛlɛ gbee hiɛ. Etsɛɛɛ ni eyɔse akɛ eshi Akpokplonto yɛ shɔŋŋ no hewɔ lɛ eyawo etsui fioo yɛ tso ko shishi ni wɔ vii ko nyɔ enɔ. Akpokplonto egbe foidamɔ lɛ naa ni eye kunim fɛɛ ni Kpɛŋkpɛlɛ miiwɔ lolo. Kpɛŋkpɛlɛ hɛle shi kɛjɛ wɔ lɛ mli ni ekɛ hiɛgbele he wo mli akɛ ekpe kpɔtɔɔ.

Kpɛŋkpɛlɛ tsɛ foidamɔ lɛ sɛɛ ekoŋŋ. Foidamɔ nɛɛ mli lɛ etsɛɛɛ ehe oleete dɔŋŋ, eje gbɛ ejo foi kɛ ehewale kɛ enyɛmɔ fɛɛ ni eye klɛŋklɛŋ gbɛhe. Gbɛ ni ka ekɛ Akpokplonto teŋ lɛ baafee shitoi abɔ.

Akpokplonto shwie eyiŋ saŋŋ ni ena akɛ enyɛŋ eho Kpɛŋkpɛlɛ he kɔkɔɔkɔ yɛ foidamɔ mli kɛji akɛ amɛka he amɛda yɛ he ni amɛdaa yɛ daa nɛɛ. Kpɛŋkpɛlɛ bi ni amɛda foi lɛ ekoŋŋ yɛ he kroko. Faa efo foidamɔhe hee nɛɛ teŋ. Etsɛɛɛ ni Kpɛŋkpɛlɛ shɛ faa lɛ naa. Ehi jɛmɛ aahu kɛyashi Akpokplonto bashɛ shi ni esere efo faa lɛ ni eye kunim. Kpɛŋkpɛlɛ he yɛ nii akɛ hewalɛ yɛ enaji amli fe Akpokplonto nɔ lɛ shi Akpokplonto hu he yɛ nii yɛ gbɛ kroko nɔ.

Otsi sɛɛ lɛ Kpɛŋkpɛlɛ kɛ Akpokplonto tsɔ gbɛ kome nɔ kɛtee yookpeemɔ. Akɛni amɛle he ni amɛhewalɛ kɛ amɛshigbeemɔ yɔɔ hewɔ lɛ amɛkplɛ nɔ akɛ amɛbaawa amɛhe yɛ gbɛ lɛ nɔ koni amɛyashɛ oya. Kpɛŋkpɛlɛ kpɛ Akpokplonto kɛjɛ gbɛfaa lɛ shishi kɛyata faa lɛ naa. Amɛtsake ni Akpokplonto hu kpɛ Kpɛŋkpɛlɛ kɛfo faa lɛ. No ni amɛkase akɛ kɛji mɛi pii fee ekome kɛtsu nii lɛ, ehi fe nɔ ni mɔ kometoo baatsu.

a)

Namɔ ye kunim yɛ klɛŋklɛŋ foi ni ada lɛ mli?

b)

Bɔ ni akɛ oleete tsu nii yɛ sane lɛ mli lɛ, mɛni ji eshishi?

c)

Shii enyiɛ Kpɛŋkpɛlɛ kɛ Akpokplonto da foi kɛshi akaŋ lɛ?

d)

Shii enyiɛ Kpɛŋkpɛlɛ kpe yɛ foidamɔ lɛ mli?

e)

Mɛni Akpokplonto kɛfe Kpɛŋkpɛlɛ?

f)

Mɛɛ srɔto yɔɔ foidamɔhei enyɔ lɛ ateŋ?

g)

Osusuɔ akɛ mɛni Kpɛŋkpɛlɛ kase kɛjɛ foidamɔ akaŋshii lɛ mli?

h)

Mɛni ji wiemɔ Kpɛŋkpɛlɛ he yɛ nii akɛ hewalɛ yɛ anaji amli fe Akpokplonto nɔ lɛ shishi?

i)

Mɛni nikasemɔ ona kɛjɛ sane nɛɛ mli?

j)

Wo sane ni okane lɛ gbɛi. Gbɛi lɛ akafa fe wiemɔkulibii kpawo.

Show Solution
3.

Ha saji ni abibii lɛ fɛɛ hetoo. Ŋmaa hetoo lɛ yɛ hetoohamɔ wolo lɛ nɔ.

Tsɔɔmɔ wiemɔ weku mli ni wiemɔ ni afo eshishi yɛ sanemuu fɛɛ sanemuu mli lɛ yɔɔ.

a)

skul yɛ maŋ lɛ mli.

b)

Eŋmɔ yɛ jɔɔ yoo lɛ mli.

c)

Gbekɛbii lɛ na amtsɛ.

d)

Kooloi lɛ na ni amɛjo foi.

e)

Ŋmɛnɛ lɛ mite shi mra.

Ŋmaa gbɛiwiemɔ ni yɔɔ sanemuu fɛɛ sanemuu mli.

f)

Wɔkpe sɛɛ kɛtee sukuu.

g)

Yeifɔyei pii amli jɔ.

h)

Esha ni etsɔ lamlu.

i)

Maŋoi pii yɛ jɛmɛ.

j)

Minyɛ wɔ vii.

Feemɔ sanemuji nɛɛ dabi.

k)

Ba biɛ!

l)

Esa akɛ wɔna datrɛfonyo lɛ nɔŋŋ.

m)

Amɛgbe niyeli lɛ naa.

n)

Wɔbaana naa kɛ.

o)

Mitsɛ ha mi shika.

Saamɔ oŋmala sanemuji nɛɛ ni okɛ niŋmaa mli okadii awowoo hei ni sa akɛ amɛhiɔ.

p)

Mɛɛbe mana bo ekoŋŋ

q)

Amɛye amɛnu ni amɛjo.

r)

Wɔle akɛ wɔbaŋ

s)

Tee shi

t)

Tsɔɔlɔ lɛ kɛɛ, mikplɛŋ nɔ kɔkɔɔkɔ.

Show Solution

SponsoredAdvertise